Andere eetstoornissen
Misschien herken je je niet helemaal in de beschrijving van een bepaalde eetstoornis. Je kunt dan een ongespecificeerde voedings- of eetstoornis hebben, of een stoornis die nog geen naam heeft. Deze zetten we voor je op een rij.
Pica
Pica is een voedingsstoornis waarbij je niet-eetbare voorwerpen eet. Kleine kinderen stoppen van alles in hun mond. Zo leren ze wat wel en niet eetbaar is. Vanaf een jaar of drie á vier stoppen ze hier meestal mee. Als ze dat niet doen, wordt dit gedrag pica genoemd. Pica komt ook voor bij volwassenen – en specifiek zwangere vrouwen.
De symptomen van pica
Je eet niet-eetbare voorwerpen als aarde, zand, klei, hout, plastic, haar, zeep, stenen, ontlasting, lampen, verf, magneten en batterijen. Dat doe je minstens vier weken lang. Daarnaast eet je ook gewoon voedsel. Vaak heb je ook een psychische- of ontwikkelingsstoornis. Afvallen is niet je doel.
De gevolgen van pica
Zolang de voorwerpen je lichaam verlaten zonder schade aan te richten aan je slokdarm, maag of darmen, is er geen probleem. De kans dat je schade oploopt is helaas erg groot. Door rauwe producten te eten, kun je inwendige infecties krijgen. Het eten van plastic of stenen kan zorgen voor verstoppingen of maagproblemen. Magneten kunnen je darmwand beschadigen, met verstopping en infecties als gevolg. En chemische stoffen kunnen je vergiftigen. Mensen met pica schamen zich vaak erg en lijden eronder. Als er niks te zien is, blijft de stoornis vaak lang verborgen.
Een ruminatiestoornis
Als je een ruminatiestoornis hebt, risp je voedsel vanuit je maag op in je mond. Je kauwt het eten opnieuw en slikt het voedsel door, of je spuugt het uit.
De symptomen van een ruminatiestoornis
Je rispt (bijna) dagelijks eten op, minstens een maand lang. Kinderen met een ruminatiestoornis blijven vaak achter in hun groei en verliezen veel gewicht. Ook volwassenen vallen snel veel af. Omdat je je vreselijk schaamt, probeer je samen eten te vermijden. Dat kan leiden tot sociale isolatie, eenzaamheid of depressie.
De gevolgen van een ruminatiestoornis
Je maagzuur tast je slokdarm en gebit aan. Je kunt last krijgen van gewichtsverlies, ondervoeding, uitdroging en een tekort aan vitamines en mineralen. Kinderen kunnen achterblijven in hun groei.
Orthorexia nervosa
Voor mensen met orthorexia nervosa is gezond leven een obsessie. Het begint onschuldig: je wilt afvallen, meer bewegen of gezonder eten. Langzaam maar zeker wordt het steeds dwangmatiger. Dit geeft je een gevoel van controle.
De symptomen van orthorexia
Je bent de hele dag bezig met gezond eten. Je eet weinig van voedingsmiddelen die jij niet gezond genoeg vindt, of laat ze staan. Ongezond voedsel durf je niet meer te eten. Je verliest veel gewicht en hebt misschien ondergewicht. Je eet niet omdat je lichaam voedsel nodig hebt, maar om je lichaam zo gezond mogelijk te maken. De symptomen van orthorexia nervosa lijken op die van anorexia nervosa. Het grote verschil: bij orthorexia gaat het je niet om de hoeveelheid voedsel, maar om het gezonde karakter ervan.
De gevolgen van orthorexia
Je krijgt belangrijke voedingsstoffen niet meer binnen. Soms wordt je gewicht te laag. Je voelt je daardoor lusteloos en wordt snel duizelig als je je inspant. Omdat je lichaam niet genoeg vitamines binnenkrijgt, kan je haar uitvallen. Als er heel weinig vitamines beschikbaar zijn voor je lichaam, kan dat je nieren en lever beschadigen en kun je maag- of darmproblemen krijgen. Ook kan je menstruatie uitblijven. Samen eten probeer je te vermijden. Naar een verjaardag gaan en een stukje taart eten lukt je bijvoorbeeld niet meer. Orthorexia kan overgaan in anorexia.
Anorexia athletica
Mensen met anorexia athletica doen veel aan sport. Voor jouw gevoel doe je dat nooit genoeg. Je kunt in paniek raken als je een keer niet traint. Tijdens het sporten tel voortdurend hoeveel calorieën je verbrandt.
Symptomen van anorexia athletica
Je sport niet omdat je het leuk vindt, maar omdat het moet. Het is een obsessie en je sport meer dan nodig is om goed te presteren. Daarnaast eet je weinig. Daardoor blijf je afvallen. Ook heb je misschien last van maag- of darmklachten. Op de sportschool praat je met niemand. Dat leidt alleen maar af – en dat voelt als falen. Liefst gebruik je apparaten die je meteen laten zien hoeveel je verbrandt. Ook als je een blessure hebt, blijf je sporten.
Gevolgen van anorexia athletica
De impact op je lijf en leven is vergelijkbaar met die van anorexia nervosa. Je lichaam krijgt niet genoeg voedsel binnen. Om te overleven zoekt het energie in andere bronnen. Daardoor kunnen je spieren afbreken. Ook kun je last krijgen van haaruitval, vermoeidheid en duizeligheid. Je menstruatie kan uitblijven. Daarnaast worden je sociale leven, relaties met vrienden en familie en je prestaties op school of op je werk er niet beter op. Je voelt je down, hebt een laag zelfbeeld, beschadigt jezelf misschien of denkt zelfs aan zelfmoord.
Spierdysmorfie
Voor mensen met spierdysmorfie is spieren krijgen een obsessie. Dit wordt ook bigorexia nervosa genoemd. Het is een vorm van Body Dysmorphic Disorder (BDD): ingebeelde lelijkheid. Je bent bang om te weinig spieren of te veel vet te hebben.
Symptomen van spierdysmorfie
Spierdysmorfie laat zich op veel manieren zien. Je keurt jezelf bijvoorbeeld steeds in de spiegel, of vergelijkt jezelf continu met anderen. Je geeft veel geld uit aan je uiterlijk om te verhullen wat je niet goed vindt. Je meet je spieren om te kijken of ze groter of kleiner worden. Of neemt een bepaalde houding aan om lichaamsdelen te verbergen. Ook pas je je eetpatroon aan om geen spieren te verliezen. Dit kan ongezond worden als je bijvoorbeeld alleen nog maar eiwitten eet.
Gevolgen van spierdysmorfie
Je obsessie met een perfect lichaam kan alles overheersten. Daardoor krijg je uiteindelijk fysieke problemen als sportblessures. Hoe erg die zijn, is afhankelijk van de sport die je doet. Een bodybuilder kan bijvoorbeeld kapotte spieraanhechtingen en pezen ontwikkelen. En als je veel hardloopt, kan je kraakbeen beschadigen. Relaties met vrienden, familie en je partner komen onder druk te staan. Eigenlijk staat je gevoelsleven stil. Daardoor kun jij je somber of depressief voelen.
Maak je je zorgen? Kom meteen in actie
Herken je signalen bij jezelf of iemand anders, ook al zijn het er maar een paar? Bespreek het en zoek hulp. Hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans dat jij of je dierbare beter wordt. Een afspraak met de huisarts is een goede eerste stap.