Een netwerk dat werkt: dit is hoe Noord-Holland-Noord het doet

Samenwerken in het sociaal domein –we weten allemaal hoe belangrijk het is, maar in de praktijk blijkt het vaak een flinke uitdaging. Verschillende systemen, volle agenda’s en uiteenlopende werkwijzen staan een goede samenwerking regelmatig in de weg. Toch kán het anders. In regio Noord-Holland-Noord laten zorg- en welzijnsorganisaties zien wat er mogelijk is als je elkaar weet te vinden. Het netwerk Naasten Noord-Holland-Noord is een inspirerend voorbeeld van hoe samenwerking wél werkt.  

Van een goed idee naar een krachtig netwerk 

Patricia de Boer is coördinator en oprichter van Dalisay Recovery, een inloophuis voor mensen met een eetstoornis en hun naasten in Noord-Holland. Vanuit die rol nam ze deel aan een ontwikkeltraject bij Herstel Dichtbij, waar ze in contact kwam met De Hoofdzaak, een organisatie die mensen met een psychische kwetsbaarheid ondersteunt, ook in regio Noord-Holland. “We merkten al snel dat het werkte om onze krachten te bundelen,” vertelt Patricia. Samen startten ze met het organiseren van licht actieve workshops, om cliënten kennis te laten maken met allerlei soorten activiteiten en hierbij gebruik te maken van elkaars kennis en expertise. Van daaruit ontstond de wens om nog meer samen te gaan werken in de regio en ook naasten extra te ondersteunen. 

Die samenwerking werd de basis voor Samen Sterk: een regionaal netwerk van GGZ-instellingen, zelfregiecentra, mantelzorgorganisaties en ervaringsdeskundigen. Inmiddels bestaat de kerngroep uit GGZ NHN, Leviaan, Ypsilon, De Hoofdzaak, het Mantelzorgcentrum en dus Dalisay Recovery. Elke maand organiseren zij samen bijeenkomsten voor naasten in Hoorn, Alkmaar en op andere locaties in de regio. 

Korte lijnen, groot effect 

Wat dit netwerk zo krachtig maakt? De korte lijnen en het gedeelde doel. Alle aangesloten organisaties zetten zich in voor mensen met een psychische kwetsbaarheid – en hun naasten. “Als De Hoofdzaak iemand spreekt met eetproblematiek, kunnen ze bij ons terecht voor expertise of direct doorverwijzen naar de juiste GGZ-afdeling,” legt Patricia uit. “Andersom werkt het net zo. Als er bij ons in het inloophuis iemand komt die naast een eetstoornis andere psychische problematiek heeft, kunnen wij sparren met een van de andere organisaties in het netwerk. We weten elkaar snel te vinden en de lijntjes zijn kort.” De kracht zit ‘m daarbij ook in het regionale aspect van netwerk Noord-Holland-Noord. De aangesloten organisaties zijn gevestigd in hetzelfde gebied en cliënten of hun naasten kunnen daardoor binnen de eigen regio doorverwezen en geholpen worden.  

De waarde van ervaringsdeskundigheid 

Een belangrijk onderdeel van het netwerk is de inzet van ervaringsdeskundigen. Zij brengen niet alleen professionele kennis mee, maar ook ervaringskennis – iets dat van grote meerwaarde is in het contact met cliënten en hun naasten. “Ik heb zelf ervaring als naaste,” zegt Patricia. “Ik weet heel goed wat ik gemist heb in die tijd, en het is heel mooi om anderen dat nu wel te kunnen bieden. Die herkenning en erkenning maakt echt verschil, dat horen we vaak terug.” Het inzetten van ervaringsdeskundigheid heeft sneller effect doordat de ervaringsdeskundige op dezelfde golflengte zit, aan een half woord genoeg heeft en de specifieke eigenaardigheden van een eetstoornis kent. Verder is de ervaringsdeskundige een rolmodel, straalt hoop & vertrouwen uit en heeft altijd positieve kijk op herstel. (De Vos, Netten & Noordenbos, 2016). “Het schept een gevoel van veiligheid. Het gevoel dat iemand jou begrijpt, omdat diegene het zelf heeft meegemaakt,” aldus Patricia.  

Een online plek voor naasten 

Naast de fysieke bijeenkomsten is er sinds november ook een digitaal platform: Naasten Noord-Holland-Noord, te vinden op de website van www.bovenjan.nl. Hier vinden naasten van iemand met een psychische kwetsbaarheid informatie, tips, ervaringsverhalen en het programma van de bijeenkomsten. Het opzetten van het platform was intensief, vertelt Patricia, met name het vooronderzoek: enquêtes houden, inventarisaties doen van de wensen, informatie verzamelen. “Heel mooi zo’n samenwerking, maar iedereen vindt er dan ook wat van. Dat is soms ook zoeken,” vertelt Patricia. “Maar heel vaak waren we het ook met elkaar eens, want we hebben toch hetzelfde doel voor ogen: cliënten en hun naasten zo goed mogelijk ondersteunen.” 

Samenwerken kost tijd – of toch niet? 

Een veelgehoorde reden om samenwerking niet op te zoeken is tijdsgebrek. Maar volgens Patricia levert het juist tijd op. “We overleggen momenteel één keer per maand – dat is prima te doen. Soms online, soms fysiek. En doordat we activiteiten samen organiseren, kun je taken verdelen. Zo ontstaat er meer ruimte en lukt het zelfs om méér aan te bieden dan je alleen zou kunnen. Hetzelfde geldt voor de kosten, zoals voor het online platform van Naasten Noord-Holland-Noord. Het voordeel is dat je de kosten kunt delen wanneer je samenwerkt.”  

Het netwerk in Noord-Holland-Noord bewijst dat samenwerking binnen het sociaal domein niet alleen noodzakelijk is, maar ook haalbaar én waardevol. “Je moet investeren in netwerken, dat kost tijd, maar het loont écht,” aldus Patricia. Door elkaars kennis en kracht te benutten, kun je elkaar versterken en ontstaat er een stevig vangnet – voor cliënten én voor de mensen om hen heen. Wil je meer weten over deze succesvolle samenwerking of ben je zorgprofessional en wil je zelf een regionaal netwerk opzetten? Neem voor meer informatie contact op via naastennhn@boven-jan.nl